Amerikaan koopt muntschat Voerendaal en schenkt het aan Limburgs Museum: Uniek Limburgs erfgoed behouden voor Limburg
Het Limburgs Museum in Venlo ontvangt een bijzondere schenking. Het gaat om een omvangrijke muntschat van bijna duizend middeleeuwse munten uit Voerendaal in Zuid-Limburg. Richard Beleson uit San Francisco, die in augustus 2022 het Limburgs Museum bezocht, heeft de muntschat na een spannende biedingsstrijd op een veiling voor 50.000 euro gekocht en schonk deze aan het Limburgs Museum. De schat vormt een prachtige toevoeging op de collectie van het museum, want iets vergelijkbaars was tot op heden nog niet in de collectie te vinden.
‘Waar het thuishoort’
De heer Beleson is muntenverzamelaar en lid van de American Numismatics Society. ‘Hoewel ik geniet van het verzamelen van munten, vind ik dat belangrijke historische vondsten zoals deze in musea thuishoren,’ vertelt hij.
De muntschat stond bij Veilinghuis Schulman (Amsterdam) aangeboden voor een bedrag van 10.000 euro. De heer Beleson was bereid een hoger bod te doen, omdat hij graag wilde dat de muntschat in het Limburgs Museum terecht zou komen. ‘Ik ben dan ook dolblij dat ik uiteindelijk de succesvolle bieder ben en de kans krijg om de schat aan het Limburgs Museum te schenken. Daar hoort de Voerendaalse schat thuis.’
De heer Beleson schenkt de schat als een gebaar van zijn goede wil en vriendschap aan de mensen in Nederland, om hen te bedanken voor hun gastvrijheid tijdens een eerder bezoek aan Nederland en het Limburgs Museum.
Zoektocht in Voerendaal
Tussen 2016 en 2018 werden door een particuliere zoeker met een metaaldetector op een akker in Voerendaal de middeleeuwse zilveren munten gevonden die door het ploegen verspreid waren geraakt. Een groot deel van deze munten werd aangetroffen in een gebroken middeleeuws kruikje. Uiteindelijk werden in totaal 942 munten aangetroffen, waarvan er 905 te koop aangeboden werden door de vinder. Na inventarisatie blijkt het te gaan om munten uit de 13e en de eerste helft van de 14e eeuw. Het steengoed kruikje dateert grofweg tussen 1325 en 1366. Het overgrote deel van de munten betreft zilveren Sterlingen van hertog Jan III van Brabant. Ook zijn er veel Tourse Groten uit Frankrijk aanwezig uit de 13e en 14e eeuw. De zogenaamde ‘sluitmunt’, de jongste munt in de muntschat, blijkt een Namense zilveren sterling te zijn, welke op zijn vroegst in 1330 is geslagen. Het is het meest aannemelijk dat de muntvondst door zijn eigenaar begraven is rond 1331.
Strijd in Limburg
Gezien de omvang van de muntschat is dit mogelijk het vermogen geweest van een welvarende handelaar of de kas met soldij van een leger, die destijds is verborgen maar vervolgens nooit meer is opgegraven. De vondst van dit soort muntschatten wijst archeologisch meestal op een periode van crisis, omdat het met de eigenaars vaak niet goed is afgelopen. Tijdens de Luiks-Brabantse oorlogen in de 13e en 14e eeuw probeerde Brabant, een van de belangrijkste regionale machten in het Maasland, zijn invloed in oostelijke richting uit te breiden door in het huidige Zuid-Limburg gebieden te verwerven. Het hoogtepunt van deze strijd was in 1288 de slag bij Woeringen, waarbij Brabant het Hertogdom Limburg bemachtigde. Tussen 1331 en 1334, de periode waarin de muntschat is verborgen, sloeg de vlam opnieuw in de pan en werd onder andere Maastricht belegerd.
Waardevol Limburgs erfgoed behouden voor Limburg
Met de schenking van de schat wordt niet alleen een bijzonder fraaie collectie munten verworven, maar bovendien stelt de schat het Limburgs Museum nu in staat om het verhaal te vertellen van deze eeuwenlange machtsstrijd tussen het hertogdom Brabant en de heersers in de Maasregio, welke tot dusver onderbelicht is gebleven. Met deze nieuwe aanwinst kan het Limburgs Museum een hiaat in de collectie opvullen en met onderzoek en publicatie van de schat een bijdrage leveren aan kenniswinst over 14e eeuws Limburg. Tevens draagt de aanwinst bij aan de ontsluiting van de geschiedenis van Voerendaal, waar het Limburgs Museum zich de afgelopen jaren al uitgebreid voor heeft ingezet met het onderzoeksproject naar de Romeinse villa Voerendaal-Ten Hove. De muntschat past in een lijn van muntvondsten uit andere periodes die in onze collectie aanwezig zijn. Zo won het Limburgs Museum onlangs een Keltische muntschat uit Graetheide aan, welke te zien is in de permanente archeologiepresentatie Van neanderthaler tot stedeling.
Van ós. Voor iedereen.
Directeur Bert Mennings geeft aan hoe belangrijk deze schenking voor het Limburgs Museum is. ‘We zijn bijzonder verheugd dat we zo’n grote vondst voor het publiek en de wetenschap bijeen kunnen houden en dat deze niet verspreid is geraakt over verzamelaars in binnen- of buitenland. Deze muntschat is een belangrijke aanwinst voor de Limburg Collectie.’ vertelt hij. ‘We zijn de heer Beleson zeer dankbaar en we zijn trots om de muntschat binnenkort aan iedereen te kunnen tonen in onze nieuwe collectiepresentatie.’
Overdracht
De munten worden binnenkort officieel overgedragen aan het museum.
Foto: Muntschat Voerendaal (Schulman Veilingen).
