Limburgs Museum prikkelt de zinnen met tentoonstelling over erotiek
Met de nieuwe tentoonstelling Erotiek – Voorbij schoonheid en schaamte neemt het Limburgs Museum in Venlo bezoekers vanaf 19 april mee op een zinderende reis door de tijd, van de late middeleeuwen tot nu. In de tentoonstelling brengt het museum Limburgse kunstenaars als Tanja Ritterbex en Han van Wetering samen met internationale grootheden als Rineke Dijkstra, Erwin Olaf, Marlene Dumas en David LaChapelle en geeft het volop mogelijkheden om antwoord te vinden op die ene vraag: wat betekent erotiek voor jou?
Het menselijk verlangen is zo veelzijdig als de mensheid zelf. Liefde en lust, genot en speelsheid, schaamte en pijn: iedereen heeft er andere gedachten en gevoelens bij. De tentoonstelling Erotiek – Voorbij schoonheid en schaamte is een ode aan die veelzijdigheid. Want erotiek hóórt bij de mens, zegt conservator Edwin Becker, geboren Limburger en in het dagelijks leven hoofdconservator tentoonstellingen bij het Van Gogh Museum. ‘’Hoe verschillend en persoonlijk erotiek ook is, we komen er allemaal mee in aanraking. Dat is heerlijk én ingewikkeld, mooi én moeilijk, bevrijdend én beperkend.’’
Samen met vormgever Peter de Kimpe en gebaseerd op een concept van Laura Adams stelde Becker de tentoonstelling samen aan de hand van drie thema’s: Lichaam en geest, Erotiek en religie en Schoonheid en de dood.
Het eerste thema, Lichaam en geest, verkent de spanning tussen verlangen met de geest en verlangen met het lichaam. ‘’Doet het lijf alles wat de geest bedenkt? Waar ligt de macht in het spel van kijken en bekeken worden? En wat als we puur vanuit de geest vertrekken?’’ Zo voert de reis van de verlangende blik van de in Venlo geboren Jean Laudy naar de gestileerde erotiek van onder meer Robert Mapplethorpe en Araki Nobuyoshi.
De macht van verbeelding
Het thema Erotiek en religie duikt in de dubbele houding van de kerk ten opzichte van erotiek. Naast sensuele ‘relieken’ zijn er in deze zaal bijvoorbeeld glas-in-lood ramen van Helen Verhoeven te zien, vol erotische verwijzingen. ‘’Officieel was seksualiteit zondig en enkel bedoeld om je voort te planten. Die repressie van de kerk kende ook veel leed. Maar als je kijkt naar de ontblote Maria’s en vrijende zondaars, zie je dat met de juiste verbeelding, suggestie en symboliek misschien wel meer kon dan nu. In ieder geval in de kunst.’’
Het derde en laatste thema, Schoonheid en de dood, neemt bezoekers mee naar de seksuele revolutie van de jaren 1960 en 1970. Met onder andere werk van Ed van der Elsken, een sculptuur van Wim Delvoye en fotografie van Andres Serrano. Via een reeks fatale vrouwen eindigt de tentoonstelling met de extase die de erotiek deelt met de dood. Becker: ‘’Je komt door extase zo los van het hier en nu, dat je het aardse, net als in de dood, even ontstijgt.’’ Bij kunstenaars als Desiree Dolron en Bill Viola krijgt erotiek daarmee een rituele en spirituele lading.
Limburgse verhalen
Zodoende onderzoekt Erotiek – Voorbij schoonheid en schaamte het thema erotiek in een internationale context, bezien vanuit Limburgs perspectief. In een boeiende audiotour gaat regisseur, presentator en theatermaker Lucas De Man in gesprek over een aantal kunstwerken, onder meer met Marloes IJpelaar van Club Lam. Rondom de kunstwerken zijn persoonlijke en soms intieme gedachtes te lezen van diverse Limburgers van alle leeftijden, die vertellen wat erotiek voor hen betekent. Hun verhalen geven de tentoonstelling een persoonlijke laag, en prikkelen bezoekers om in de brede selectie aan werken te ontdekken wat erotiek voor hén zelf kan zijn. Deze gedachten kunnen in het museum worden gedeeld. Samen werpen we zo een nieuw licht op een al omvattend en tijdloos thema.
Ons Limburgs Museum
Aanvullend op de tentoonstelling in Venlo verkennen we op ons.limburgsmuseum.nl, het interactieve verhalenplatform van het Limburgs Museum, samen met Limburgers welke rol de online wereld speelt bij de beleving van erotiek. Bezoekers kunnen ook zelf hun verhaal of reactie achterlaten. Dat mag met naam, maar ook anoniem. Het eerste verhaal over offline vs. online liefde en ontmoetingen verschijnt eind april.
Erotiek – Voorbij schoonheid en schaamte is van 19 april 2025 t/m 4 januari 2026 te zien.
Foto: © Miles Aldridge, ‘Immaculée’, Alex Daniels collection, courtesy Reflex Amsterdam.
